<o:p></o:p>

فلسفه مهدویت<o:p></o:p>

• اعتقاد به رهایی بخش موعود و منتظَر آخر الزمان، فقط اختصاص به مسلمانان ندارد. بلکه در بیشتر ادیان دنیا وجود دارد. نظر شما در باره این اعتقاد دینی چیست؟ این اعتقاد چه اهمیت و ضرورتی دارد؟<o:p></o:p>

• نگاه ما به این امام که نماد آغاز دوران غیبت در فضای امامت است و اراده الهی بر این قرار گرفت است که بعد از پیشوایی پیامبران، هدایتگر مردم باشد. زیرا پیامبران دو ویژگی اساسی دارند. یکی نبوت است که از سوی خداوند به او وحی می شود و چیزهایی را که خداوند از او می خواهد به مردم می رساند و دیگری ویژگی رهبری است که فکر را به مرحله اجرا در می آورد و حرکات جامعه را زیر نظر دارد و در این صورت است که پیامبر، نبی و امام و شاهد می شود، این است که امام حجت(عج) با امامان پیشین تفاوت دارد. زیرا امامان پیشین رسالتشان این بود که اوضاع عمومی امت اسلامی را زیر نظر بگیرند. آنان جزئیات تحولات و تغییرات فکری و عملی جامعه را زیر نظر داشتند و روند حرکت جامعه را در مسیر درست آن هدایت می کردند. از این رو می توان گفت که  وظیفه ائمه(ع) تفصیل دادن رسالت بود. این که جزئیات رسالت را در واقعیت و مقابله با چالشها، به حرکت در آورد و در همه عرصه هایی که فراروی دنیای اسلام قرار دارد، چالش آفرینی نماید و در این راه هرگونه فداکاری را نیز به جان بخرد.<o:p></o:p>

از این رو حرکت امامان پیشین تبلور بخش میراث رسالت است و باعث غنامندی زمانه در زندگی انسان می شود. اما امامت امام مهدی(عج) کسب آمادگی همه جانبه برای آینده است.<o:p></o:p>

<o:p> </o:p>

• حضرت عالی این کسب آمادگی را چگونه می بینید؟<o:p></o:p>

• غیبت آن حضرت از امور رازآلود و غیبی می باشد. عناوین گوناگونی در این باره وجود دارد که از فضای غیبی و ادبی خالی نمی باشند مانند استعاره و کنایه و نظایر آن. عقیده ما بر این است که این مسأله از امور غیبی خداوند سبحانه و تعالی می باشد. ولی می توانیم بگوییم که خاتمیت امامت به معنای رها شدن در خلأ نمی باشد. زیرا میراثی که پیامبر از خود به یادگار گذاشته است یا میراثی که قرآن و سنت و ائمه(ع) آورده اند، باعث شده است که معارف اسلامی مملو از چیزهایی باشند که مردم بدان نیاز دارند. از این رو در توقیع وارده از امام حجت در آخر دوران غیبت آمده است: "در حوادثی که روی می دهد به راویان احادیث ما مراجعه نمایید. زیرا آنان حجت من بر شما هستند و من حجت خدا می باشم." این حدیث نشان از آن دارد که این راویان از چنان میراثی برخوردارند که برای حل همه مشکلات فقهی و کلامی و فکری در ای زمینه کفایت می نماید.<o:p></o:p>

<o:p> </o:p>

• چرا جای نواب با راویان حدیث عوض شد؟<o:p></o:p>

• منظور از راویان حدیث کسانی هستند که حاملان خط اصیل اسلامی می باشند. خطی که برگرفته از کتاب و سنت می باشد و در راستای آموزه های اهل بیت قرار دارد. در این جا هیچ خلأی وجود ندارد. زیرا دوران غیبت صغری که سفیران حضرت نماینده این دوران هستند، مرحله آماده سازی برای دوران غیبت کبری و دادن بعضی آموزشها به مردم بود. مسأله این است که غیبت کبری از امور غیبی است که فقط خداوند از آن اطلاع دارد. اراده الهی بر این قرار گرفته بود که آن امام از دنیای مشهود جدا شده و در دنیایی آمیخته با اسرار و فیوضات الهی و آماده سازی خداوندی بسر ببرد تا بتواند رسالتی عالمگیر را به عهده بگیرد. رسالتی که درگیر در جزئیات نیست بلکه نشان دهنده فراگیری فکری و انقلابی اسلام در همه مسائل مرتبط با امنیت و صلح و پیشرفت و فرایند تغییر و تحول در جهان می باشد. با توجه به برداشتی که ما از این مسأله داریم و خداوند داناتر به این امر است، همان گونه که خداوند به حضرت موسی وحی نمود: «ولتصنع علی عیني» اراده الهی بر این قرار گرفته است که امام مهدی را آماده سازی نماید و او را در برابر دیده خود تربیت نماید. به گونه ای که امام از واقعیت مادی جدا شود و در فضایی قرار بگیرد که تابع اراده سازنده الهی است، سازندگی فکر و روح و برنامه ریزی برای عملکرد او و نظایر آن.<o:p></o:p>

<o:p> </o:p>

تأثیر غیبت امام<o:p></o:p>

• بعضیها نظرشان این است که ممکن است امت اسلامی تاوان مرحله آماده سازی امام را بپردازد. یعنی از نعمت حضور آن حضرت برای راهنمایی و هدایت مردم بی بهره باشد؟<o:p></o:p>

• تصور من این است کسانی که چنین می اندیشند، در حقیقت وادادگی و سستی در بدنه امت اسلامی را دوست دارند. زیرا خداوند متعال بواسطه کتاب و سنت و میراث به جای مانده از ائمه اهل بیت، همه ابزارهای لازم برای رسیدن به نتیجه را برای امت اسلامی به جای گذاشته است. زیرا خداوند اندیشه، روش و جزئیات حرکت را مشخص کرده است و از مردم خواسته است که تلاش کنند: «و قل اعملوا فسیری الله عملکم و رسوله والمؤمنون». از این رو امت اسلامی باید اعتماد به نفس داشته باشد و از میراث به جای مانده از معصوم، الهام گیری نماید و سعی کند که این میراث را ریشه دار بسازد و اصول و مبانی آن را متبلور نماید.<o:p></o:p>

از این رو باید گفت که خداوند امت اسلامی را در خلأ رها نکرده است و طبیعی است که وجود امام حجت(عج) نشان دهنده یک اشراف معنوی والا می باشد. ولی اراده الهی بر این قرار گرفته است که این اشراف معنوی همه دنیا را در بر بگیرد و امت اسلامی در جهتی حرکت نماید که زمینه ساز حرکت امام باشد. یعنی که این که موقعیتهای اسلامی و رویکردهای اسلامی ایجاد کند. زیرا آن کسانی که عقیده دارند در زمان غیبت جایی برای صلاح و اصلاح وجود ندارد، مسأله را به درستی نفهمیده اند. زیرا مسأله این است که او زمین را پر از عدل و قسط نماید، یعنی عدالتی فراگیر را ایجاد کند. از این رو هیچ مشکلی وجود ندارد که الگوها و نمونه های طبیعی رسالتمدار نیز آماده سازی و تربیت شود که زمینه را برای حرکت امام فراهم کنند.<o:p></o:p>

<o:p> </o:p>

انتظار سازنده و انتظار مخرب<o:p></o:p>

• در حدیث شریف وارد شده است: "بهترین اعمال امت من انتظار فرج است." همان طور که حضرت عالی اشاره داشتید بعضیها از این حدیث برداشت منفی کرده اند. سؤال ما در باره دعا برای امام مهدی است. این که آن حضرت چه نیازی به دعای ما دارند؟<o:p></o:p>

• اعتقاد ما بر این است دعاهایی که در این باب وارد شده اند، می خواهند نوعی آگاهی عمومی در مردم ایجاد کنند تا آن حضرت را فراموش نکنند. چرا که آن حضرت نیز اختیاردار ظهورشان نیست. همان طور که صاحب اختیار غیبتشان نیز نیست. خداوند متعال همان طور که وقت غیبت را برگزید، همین طور زمان ظهور نیز در اختیار او می باشد.<o:p></o:p>

هدف بعضی از این دعاها این است که آمادگی و بسیج معنوی در انسان ایجاد کند و توجه مردم را به سوی این شخصیتهای مقدس جلب نماید. همان طور که می بینیم دعاهایی در باره پیامبر نیز وجود دارند و از درود فرستادن بر ایشان و جهاد ومبارزه آن حضرت سخن می گویند. مسأله این است که با این روشها نام آن حضرت در باور عمومی مسلمانان باقی بماند.<o:p></o:p>

تصور ما است چیزی که از سالروز میلاد آن حضرت باید الهام گیری شود، این است که باید شعار عدالت انسانی فراگیر را سر دهیم. یعنی در این نابسامانی سیاسی و امنیتی و اقتصادی که مستکبران می کوشند بر مقدرات مردم و قضایای اساسی آنان سیطره یابند، مسلمانان و همه آن کسانی که به امام مهدی باور دارند، پیش از این که این دنیا به آخر برسد، در راستای گسترش عدالتی فراگیر و زندگی بخش تلاش کنند. تبلور این عدالت فراگیر در این است که انسان بهشتی کوچکی را در زمین تجربه نماید تا برای بهشت بزرگتری در آسمان آمادگی بگیرد.<o:p></o:p>

اعتقاد من بر این است که پیام سالروز ولادت ایشان این است که الآن نیز عهده دار رسالت عدالت فراگیر در زندگی شویم. باید به این باور برسیم هر جایی ظلمی باشد، باعث تقویت ظلم در جاهای دیگر خواهد شد و در هر جایی عدالتی باشد باعث تقویت عدالت در جاهای دیگر خواهد شد. باید نگاهی همه جانبه به مسأله عدالت داشته باشیم. مانعی وجود ندارد که به مسائل اختصاصی و ملی و اسلامی خود توجه داشته باشیم بلکه باید بر این عقیده باشیم که عدالت مسأله ای است که در همه قضایای جهان دخالت دارد.<o:p></o:p>

از این رو نباید از دنیا برکنار باشیم. نباید با تأثیرپذیری از ذهنیتی که انسانها را بر اساس ویژگیهای ملی و منطقه ای و جغرافیایی تقسیم بندی می کند، فکر کنیم که اگر مسائل خود را حل کردیم، مسؤولیتی در قبال دنیا نداریم.<o:p></o:p>

<o:p> </o:p>

نشانه های ظهور<o:p></o:p>

• ناگزیر باید به احادیث بسیاری که به عصر ظهور و دولت آن حضرت اشاره دارند و غرق شدن مردم در تأویل و تفسیر آنها، بپردازیم؟<o:p></o:p>

• بسیاری از این احادیث را مورد بررسی قرار داده ام که درستی سندشان برایم ثابت نشده است. روشی که من به سوی آنها فرامی خوانم این است که قضیه امام مهدی را یکی از امور غیبی بدانیم. غیبت از امور غیبی است. ظهور نیز همین گونه است که ما از جزئیات آن خبر نداریم و نیازی هم نمی بینیم که وارد جزئیات آن شویم.<o:p></o:p>

<o:p> </o:p>

• بعضی از مردم می گویند که زمین از ظلم و جور پر شده است؟<o:p></o:p>

• مسأله ظهور در اختیار ما نیست. مشغول شدن مردم به بعضی از این گونه احادیث و نشانه ها، باعث شده است که در دائره تنگ و محدودی از آرزوها قرار بگیرند. وقتی جنگی مانند جنگ ایران و عراق روی داد یا جنگ اعراب و اسرائیل و جنگهای دیگر، گفته شد که این نشانه زمان ظهور است.<o:p></o:p>

عقیده من بر این است که مشغول شدن به این قضایا وقت تلف کردن است. آیه ای در قرآن است که می توانیم از آن برای امید آفرینی استفاده کنیم. «إنهم یرونه بعیداً* و نراه قریباً» امر به دست خداست. ما نیز در این باره منتظر امر خداوند هستیم. نباید خودمان را با جزئیاتی مانند ازدواج امام و فرزندان او و محل اقامت او مشغول کنیم. همه اینها حرفهای بیهوده است. غیبت باعث مصادره اسلام نمی شود و آن را به اجاز کسی منوط نمی گرداند. بلکه غیبت برای ما تأکید می دارد که باید عَلَم بردار اسلام باشیم. زیرا اسلام در قالب کتاب و سنت و میراث ائمه در برابر ما قرار دارد. ما نیز باید اسلام را برای مردم مورد تأکید قرار دهیم. زیرا خداوند از زمان پیامبر اسلام تا زمانی که زمین و هر آن چه در آن است را به ارث ببرد، اسلام را مسؤولیت هر زن و مرد مسلمانی قرار داده است. از این رو وظیفه مسلمانان این است که به مفاهیم و احکام و اعتقادات اسلامی، وضعیتی که مسلمانان در آن قرار دارند و چالشها و حوادثی که در دنیا روی می دهند، توجه داشته باشند. این همان چیزی است که باید مورد توجه و سرلوحه حرکت ما باشد. <o:p></o:p>

از این رو وظیفه ما این است که آن دسته از جنبشها و حرکتهای اسلامی را که فرهنگ و سیاست و امنیت و اقتصاد اسلامی را مورد تأکید قرار می دهند تقویت کنیم. پیامی که از سالروز میلاد امام مهدی می گیریم همین است. زیرا امام مهدی دین تازه و روش جدیدی نمی آورد، بلکه رسالت او اسلام است و روش او روش قرآنی می باشد. این آن چیزی است که باید مورد تأکید قرار دهیم. زیرا اسلام نیازمند دعوتگرانی است که در همه دنیا پخش باشند.<o:p></o:p>

نباید نه در سیاست صرف غرق شویم و نه در جهاد صرف. نباید اسلام را تجزیه کنیم. بلکه باید همه اسلام را بگیریم و از همه چیز اسلام مواظبت به عمل آوریم.<o:p></o:p>