خطبه جمعه، 5 مهر ماه 87

بیروت؛ 26 رمضان 1429 هـ برابر با 26 / 9 / 2008م

 

 

 

مطالب مهم خطبه اول: ایتام امانتهای الهی هستند / مسؤولیت اکرام و اصلاح یتیم / بهشت پاداش سرپرست یتیم است.

 

مطالب مهم خطبه دوم: دولت آمریکا و تسلیح خیالی ارتش لبنان / خون، یهودی کردن قدس را باطل می نماید / سازمان ملل متحد، شکست در انجام وظایف / لبنان، زمان مصالحه و تفاهم ملی.

خطبه اول:

ایتام امانتهای الهی هستند

از جمله وصایای امیر المؤمنین(ع) پس از ضربت خوردن بدست عبدالرحمن این ملجم، به فرزندانش حسن و حسین(ع) و همه آن کسانی که این نوشته به دست آنها می رسد این است: "اللهَ اللهَ فِی الأََیتَامِ، فَلاَ تُغِبُّوا أَفْوَاهَهُمْ، وَلاَ یضِیعُوا بِحَضْرَتِکُمْ." این سخنان امیرالمؤمنین(ع) نشان دهنده فریاد و استغاثه ایشان خطاب به همه مردم است که از آنان می خواهد به صورت فوق العاده به ایتام توجه داشته باشند. "فَلاَ تُغِبُّوا أَفْوَاهَهُمْ – نشود که یک روز آنان را سیر و یک روز آنان گرسنه نگهدارید - وَلاَ یضِیعُوا بِحَضْرَتِکُمْ." نباید از نظر سلامتی و تربیت و مسائل اجتماعی چیزی از آنان کم بگذاریم. بلکه باید از تمام جوانب مواظب حال آنان باشیم. باید در جامعه جایگاه ممتازی را برای آنان قائل شویم و از نظر اقتصادی هم فرصت کار و زندگی کریمانه ای را برای آنان فراهم سازیم. زیرا ایتام امانتهای الهی نزد بندگان خداوند هستند.

در رابطه با تأکید بر مسأله مواظبت از یتیم از جهت مدت مواظبت و سرپرستی آنان تا این که بتوانند با کار و تلاش و توان مالی خویش از مردم بی نیاز شوند، امام علی(ع) به کلام رسول خدا(ص) استناد جسته و می فرماید: "شنیدم که رسول خدا(ص) فرمود: هر کس یتیمی را تا زمان بی نیازیش سرپرستی کند، خداوند بهشت رابر او واجب گرداند همان گونه که برای خورنده مال یتیم آتش جهنم را واجب کرده است." امام علی(ع) از جامعه می خواهد که مسؤولیت مواظبت و سرپرستی یتیم را به عهده گیرد و جامعه را تشویق می نماید که در این زمینه فعال باشد. امام علی(ع) تأکید می دارد که پاداش این کار بزرگ، وقتی که فرد مال خود را برای یتیم مصرف نماید و به او این توانایی را بدهد که برای زندگی دنیوی آماده گردد، این است که خداوند بزرگ بهشت را به او می دهد.

خداوند متعال در قرآن مجید از میثاقی سخن به میان می آورد که در باره احسان به یتیم از بنی اسرائیل گرفته است: «و اذ اخذنا میثاق بنی اسرائیل لا تعبدون الا الله و بالوالدین احسانا و ذی القربى و الیتامى و المساکین» (بقره/83).

 

مسؤولیت اکرام و اصلاح یتیم

در رابطه با مسأله برّ و نیکی در قرآن کریم می خوانیم که خداوند متعال می فرماید: «وَآتَى الْمَالَ عَلَى حُبِّهِ ذَوِی الْقُرْبَى وَالْیتَامَى وَالْمَسَاكِینَ »(بقره/177). خداوند متعال خطاب به پیامبرش می فرماید: «وَیسْأَلُونَكَ عَنِ الْیتَامَى – می پرسند که چگونه با ایتام برخورد نماییم؟ و به این دلیل که پدر خود را از دست داده اند، چه مسؤولیتی در قبال آنان داریم؟ - قُلْ إِصْلاَحٌ لَّهُمْ خَیرٌ – باید کاری نمایید که آنان به انسانهای سالمی تبدیل شوند - وَإِنْ تُخَالِطُوهُمْ فَإِخْوَانُكُمْ – به انسان یتیم به عنوان یک انسان درجه پایین نگاه نکنید بلکه با آنان مثل یک برادر رفتار نمایید - وَاللّهُ یعْلَمُ الْمُفْسِدَ مِنَ الْمُصْلِحِ – پس خداوند همان گونه که نسبت به انسان مصلح و نیکوکار آگاه است از احوال انسان مفسد هم با اطلاع است - وَلَوْ شَاء اللّهُ لأعْنَتَكُمْ – اگر خداوند بخواهد شما را به مشقت می اندازد - إِنَّ اللّهَ عَزِیزٌ حَكِیمٌ» (بقره/220) و نیز در فرمایش الهی آمده است: «فَأَمَّا الْیتِیمَ فَلَا تَقْهَرْ» (ضحی/9) هنگامی که یتیم با تو زندگی می نماید، در خانه و یا مؤسسه تحت سرپرستی تو، باید حقوق و انسانیت او را حفظ نمایی و با او برخورد خشونت آمیز نداشته باشی.

و نیز خداوند متعال می فرماید: «وَابْتَلُواْ الْیتَامَى – فرق ندارد پسر باشند و یا دختر - حَتَّىَ إِذَا بَلَغُواْ النِّكَاحَ – تا وقتی که به سن بلوغ برسند - فَإِنْ آنَسْتُم مِّنْهُمْ رُشْدًا – آنان را آزمایش نمایید و اگر دیدید که به رشد کافی رسیده اند و می توانند خودشان امور مالی خود را مدیریت نمایند و کسی نمی تواند آنان را بفریبد و سر آنها کلاه بگذارد - فَادْفَعُواْ إِلَیهِمْ أَمْوَالَهُمْ – زیرا آنان دیگر صاحب شخصیت مستقل و رشد یافته ای شده اند - وَلاَ تَأْكُلُوهَا إِسْرَافًا وَبِدَارًا أَن یكْبَرُواْ» (نساء/6) زیرا مال یتیم امانتی الهی پیش شماست.

 

بهشت پاداش سرپرست یتیم است

خداوند در سوره فجر از نمونه هایی برای ما سخن می گوید که مال و ثروت دارند ولی در برابر کسانی که به اموال آنان نیاز دارند بخل می ورزند: «كَلَّا بَل لَّا تُكْرِمُونَ الْیتِیمَ*وَلَا تَحَاضُّونَ عَلَى طَعَامِ الْمِسْكِینِ» (فجر/17-18). و نیز می فرماید: «وَآتُواْ الْیتَامَى أَمْوَالَهُمْ – وقتی که ایتام به سن رشد رسیدند، مالشان را به آنان بدهید -  وَلاَ تَتَبَدَّلُواْ الْخَبِیثَ بِالطَّیبِ – نه این که اموال و سهم سود ده آنان را به خسارت دهنده تبدیل نمایید - وَلاَ تَأْكُلُواْ أَمْوَالَهُمْ إِلَى أَمْوَالِكُمْ إِنَّهُ كَانَ حُوبًا كَبِیرًا» (نساء/2) یعنی گناه بزرگ.

و نیز خداوند متعال می فرماید: «وَلاَ تَقْرَبُواْ مَالَ الْیتِیمِ إِلاَّ بِالَّتِی هِی أَحْسَنُ – به گونه ای که کار او را اصلاح نماید و در تأمین نیازهای ضروریش بکار اندازد - حَتَّى یبْلُغَ أَشُدَّهُ» (انعام/152) خداوند خورنده مال یتیم را تهدید می نماید: «إِنَّ الَّذِینَ یأْكُلُونَ أَمْوَالَ الْیتَامَى ظُلْمًا إِنَّمَا یأْكُلُونَ فِی بُطُونِهِمْ نَارًا وَسَیصْلَوْنَ سَعِیرًا» (نساء/10).

از رسول خدا(ص) روایت شده است که فرمود: "من و سرپرست یتیم مثل این دو – انگشت سبابه و وسطی را نشان داد – در بهشت یکجا هستیم اگر از خدای عز و جل پرهیز داشته باشد." پس آن کسی که از یتیمی سرپرستی نماید و در عین حال تقوای الهی را هم رعایت نماید، در بهشت همراه رسول خدا(ص) خواهد بود و این مرتبه ای بزرگ و جایزه ای عظیم است.

از این رو باید به شکل فردی و یا جمعی، از ایتام مواظبت نماییم. یعنی باید نهادهای ویژه ای در این زمینه وجود داشته باشد که مواظب زندگی و تربیت و علم و انسانیت ایتام باشد. از رسول خدا(ص) روایت شده است که فرمود: "در بهشت خانه ای وجود دارد که به آن خانه شادمانی گفته می شود و جز کسی که ایتام مسلمانان را شاد کرده باشد کسی بدان وارد نمی شود."

ما در روزهای آینده به استقبال عید فطر می رویم. روزی که ایتام پدر و مادر از دست داده، همشاگردیها و دوستان خود را مدرسه و خانه می بینند که همراه خانواده خود شادمان هستند. از این رو بر ماست درست همان گونه که فرزندان خود را شاد می نماییم، سعی نماییم ایتام را در روز عید شاد و خوشحال کنیم و با آنان به مانند فرزندان خودمان رفتار کنیم. با این کار می توانیم به هم نشینی با رسول خدا(ص) در بهشت و شادمانی در طاعت الهی دست پیدا می نماییم.

 

خطبه دوم:

بسم الله الرحمن الرحیم

ای بندگان خداوند تقوای الهی را رعایت کنید و در برابر تمام چالشهایی که متوجه اسلام و مسلمین است، به ابزار وحدت درونی دست بزنید. ببینیم در اطراف ما چه می گذرد؟

 

دولت آمریکا و تسلیح خیالی ارتش لبنان

این روزها شاهد آنیم که اسرائیل دوباره با تسلیح ارتش لبنان مخالفت کرده است. زیرا طبق اظهارات یکی از مسؤولان رژیم صهیونیستی، اسرائیل نگران آن است که این سلاح در اختیار حزب الله قرار گیرد. از این رو حامیان اسرائیل در ایالات متحده آمریکا از هر دو حزب جمهوری خواه و دموکرات و نومحافظه کاران مسلط بر دولت آمریکا، به مسؤولان آمریکایی فشار خواهند آورد که از این کار خودداری کنند و با تسلیح ارتش جز با سلاحهایی که برای بازدارندگی بکار نیاید، موافقت ننماید. از این رو آن دسته از مقامات آمریکایی که از لبنان دیدار می نمایند و از نیازمندیهای ارتش لبنان داد سخن می دهند و یا آنهایی که از واشنگتن حرفهایی را می زنند، توان پاسخگویی به درخواست لبنانیها را در تأمین نیازمندیهای تسلیحاتی ارتش برای دفاع از میهن در برابر تجاوزگریهای اسرائیل ندارند. زیرا سیاست دولت آمریکا تسلیح دولت دشمن و چه بسا تشویق آن به آغاز دور تازه ای از تجاوزات علیه لبنان، همان گونه که در تابستان 2006 اتفاق افتاد و نفی هر گونه مقابله با این تجاوز بوسیله ارتش و مقاومت است.

از این رو تصور ما این است که دولت آمریکا می خواهد که لبنان هم چنان به عنوان عرصه ای باز برای تجاوزگریهای اسرائیل باقی بماند و ارتش لبنان نتواند کوچکترین واکنشی به این تجاوزات بدهد. پس موضع دشمن همان نفی تسلیح ارتش لبنان با سلاحهای لازم است که در حقیقت موضع آمریکا هم می باشد. زیرا دولت نومحافظه کاران آمریکایی موافق آن نیستند که لبنان قدرت رویارویی با تعدیهای اسرائیل را داشته باشد. حرف از مسلح کردن ارتش لبنان با هلیکوپترها و ذخایر لازم نیست جز از طریق پیامهای پی در پی آمریکایی که می خواهد ارتش فقط برای درگیریهای داخلی نقش به عهده بگیرد و نه رویارویی با اسرائیل. اما ما می دانیم که ارتش در این راه روان نخواهد شد و به این القائات عمل نخواهد کرد.

این که می گویند یهودیان بیم آن دارند که این سلاح به مقاومت انتقال داده شود، تلاش  شکست خورده آمریکایی اسرائیلی برای ایجاد فتنه در بین مقاومت و ارتش و اعتراف ضمنی بر اهمیت هماهنگی بین ارتش و مقاومت است. به گونه ای که بتوانند جلوی تجاوزات و طمع ورزیهای دشمن را بگیرند.

ما هنوز هم روش اسرائیلی را در زیر نظر داشتن تمام قراردادهای تسلیحاتی که بین آمریکا و بعضی از دولتهای عربی را پیگیری می نماییم. حتی آنهایی که اسرائیل را از نظر سیاسی به رسمیت شناخته و در واقعیت آن را تأیید کرده اند. اسرائیل برای این هم پیمانان آمریکایی این شرط را تحمیل می کنند که این سلاح ولو در آینده توان آن را نداشته باشد که با استفاده از توان نظامی خود، ضرری را به دولت عبری وارد آورد. بعضی اوقات اسرائیل به این قرار دادها اعتراض هم می نماید. زیرا برنامه اسرائیل این است که قویترین دولت منطقه باشد. به همین جهت اسرائیل با روسیه هم در ارتباط شده است تا با ابزارها و روشهای دیپلماتیک نگذارد که به سوریه سلاح و حتی سلاح دفاعی بفروشد. زیرا این امر توازن قوای منطقه را بهم خواهد ریخت. چرا که اسرائیل اعلام کرده است سوریه در برابر اسرائیل در موفعیت ضعف قرار دارد تا بدین ترتیب با اشغال اراضی سوریه در جولان، اسرائیل هم چنان در موقعیت برتری باقی بماند.

این چیزی است که دولتهای عربی باید آن را به خوبی درک کنند تا آمادگیهای راهبردی را کسب کنند. چیزی که ملتها خواستار آن هستند تا دولتها بتوانند قدرت بازدارندگی ایجاد کنند و از میهن خود و یا هر دولت اسلامی و عربی دیگر در برابر این دولت غاصب و یا اشغالگری آمریکایی – همان گونه که در اشغال عراق بوسیله آمریکا اتفاق افتاد - دفاع نمایند. آمریکا برنامه ریزی می نماید که طی یک جنگ برای باقی ماندن، دنیای عرب و چه بسا دنیای اسلام را به سمت مقابله با ایران سوق دهد. چیزی که آمریکا و اسرائیل هم پیمانش بوسیله آن، ایران اسلامی را تهدید نموده است.

 

خون، یهودی کردن قدس را باطل می نماید

همگان باید بدانند که دولت یهودی دارد فعالیت می کند تا بی سرنوشتی هم چنان دامنگیر ملت فلسطین باقی بماند تا آنان امید به آینده ای را که در آن بتوانند سرنوشت خود را در قالب دولت مستقل فلسطینی دارای قابلیت حیات علی رغم وعده های بسیاری که جامعه جهانی در قبال آن داده است از دست بدهند. خصوصاً که آمریکا و اتحادیه اروپایی با ملت فلسطین بر اساس سیاست وقت کشی تعامل می کنند. این امر باعث گردیده است که طرح نقشه راه کارایی خود را از دست بدهد. زیرا تونی بلر نخست وزیر سابق انگلیس که ناظر این طرح قرار داده شده است صریحاً گفته است که او به نیابت از جامعه جهانی به نفع اسرائیل تلاش می کند. از این رو این نتوانسته است کاری را صورت دهد و یادآور وعده بالفور انگلیسی است که در دوران قیمومیت انگلیس اساس غصب فلسطین بوسیله یهودیان را پایه گذاری کرد.

یکی از مجاهدان فلسطین به عملیات بی­نظیری در قدس دست زد. او توانست با ماشین خود به مجموعه ای از ارتشیان دشمن حمله برد که طی آن تعدادی از آنان جراحتهای شدیدی برداشتند. این عملیات ناشی از شرایط دشوار فلسطینیان است که دشمن سعی دارد قدس را یهودی نموده و تهدید کرده است که مسجد الاقصی را ویران می نماید و شهروندان فلسطینی را در قدس شرقی تحت فشار گرفته است و اوضاع سکونت و اقتصاد و آموزش و امنیت آنان را دچار تنگنا کرده است. این شرایط باعث گردید که او دست به چنین عملیات شهادت طلبانه ای بزند. در این باره محکومیتهای بسیاری را از ناحیه دولتهای عربی و غیر عربی و چه بسا فلسطینی شنیدیم. ولی اینان زمینه های انسانی و ملی نهفته در ورای اقدام این قهرمان فلسطینی را مورد بررسی قرار نمی دهند. خصوصاً در سایه تصریحات آمریکایی و اسرائیلی که قدس را پایتخت دائمی اسرائیل محسوب داشته که فلسطینیان جایی در آن ندارند.

 

سازمان ملل متحد، شکست در انجام وظایف

از سوی دیگر شهر نیویورک آمریکا شاهد گردهمایی مسؤولان 120 کشور عضو سازمان ملل متحد در مجمع عمومی این سازمان بود. در شرایطی که سازمان ملل متحد به صحنه خیمه شب بازی تبدیل است که از نظر عملی نقشی در حل مشکلات دنیا، خصوصاً مشکلات ملل جهان سوم ندارد. فقط سخنرانانی که از چهار گوشه دنیا آمده اند،  از تریبون سازمان ملل متحد برای نطق استفاده می نمایند و شکایت به جایی می برند که گوش شنوایی برای آن وجود ندارد و خود و کشورشان را برای فروش در جایی عرضه می دارند که خریداری برای آن وجود ندارد. تنها سخنان فشار آورنده سخنان نماینده ایالات متحده آمریکاست که به عنوان رهبر دنیا داد سخن می دهد. آمده است تا با تهدید و بیم دادن و اعمال مجازات عصیانگران، دستور هیمنه مطلق آمریکا بر کل جهان را بدهد.

رئیس جمهور آمریکا از سوریه و ایران به عنوان حامیان تروریسم یاد نموده است که همه جامعه جهانی باید علاوه بر کره شمالی و جنبشهای آزادی بخش و مقاومت فلسطین و لبنان، علیه آنها نیز اعمال مجازات نماید. تا همگان از این نشست بین المللی دست خالی بیرون شوند. زیرا وظیفه سازمان ملل متحد از حال رسانه ای که چنین نشان می دهد دارد از بعضی قضایای دولتهای مستضعف آن هم با تأییدهای گفتاری با رأیهای اکثریت حمایت می نماید بیرون نمی رود.

اما شورای امنیت به مشکلی برای ملتهایی که به دنبال مسائل خودشان هستند تبدیل شده است. زیرا قطعنامه های صادره از شورای امنیت نشان دهنده سیطره جهانی تحت رهبری آمریکا و بعضی هم پیمانان اروپایی آن است. این قطعنامه ها کشورهایی را مجازات می کند که مخالف آمریکا هستند و نمی گذارد آنانی که به سیاست آمریکا ملتزم هستند، محکوم شوند. این مسأله را می توان در توجیه اقدامات جنایت آمیز اسرائیل در حق ملت فلسطین و اشغال عراق توسط آمریکا که شورای امنیت نتوانست جلوی آن را بگیرد  و به ویرانی عراق با نیروی نظامی و فروپاشاندن وحدت ملت آن انجامیده است مشاهده کرد. می خواهند که مذاهب و نژادها و عناصر گوناگون ملت عراق را به جان یکدیگر بیندازند. خصوصاً که ملتهای اروپایی به جهت نیازهای امنیتی و اقتصادی در سیاستهای خود تابع سیاستهای آمریکا در جهان اسلام و دنیای عرب هستند. این امر باعث گردیده است که اروپا به شریک اقدامات آمریکا و ناتو در افغانستان و پاکستان تبدیل شود. به نحوی که هیچ گونه ثباتی در این دو کشور باقی نماینده است. زیرا طرح آمریکا باقی ماندن سیطره آن بر مراکز راهبردی منطقه از طریق حفظ نفوذ در آن است.

مشکل این است که سارمان ملل متحد به یک مؤسسه شکست خورده تبدیل شده است که آمریکا اجازه آزادی عمل به آن نمی دهد. ولی این مانع از آن نمی شود که این سازمان بین المللی در راستای منافع آمریکا مورد استفاده واقع نگردد.

 

لبنان، زمان مصالحه و تفاهم ملی

اما در لبنان بعضی از حرفهایی را شنیده ایم که در آن به شکلی مبهم و غیر واضح ار ملت عذرخواهی شده است. البته ما از هر نوع عذر خواهی مسؤولان سیاسی لبنانی استقبال می نماییم. حتی اگر سابقه درستی نداشته باشند و در گذشته به کشور آسیبهایی را هم وارد کرده باشند. ولی خواست ما این است که وقتی کار به بازنشستگی از کار سیاسی می انجامد و مسؤولان به مردم خود احترام می گذارند، این عذر خواهی به یک حرکت عملی مفید برای آینده کشور و فرزندان آن تبدیل شود. زیرا تصور ما این است که کنار کشیدن هایی از این دست می تواند راه را برای کنار کشیدن سایر جنگ سالاران نیز فراهم نماید. این امر می تواند عرصه را برای رهبران جوانی فراهم آورد که خیلی زیاد مرتکب گناهان سیاسی نشده اند و می توانند کشتی لبنان را به ساحل نجات برسانند.

این روزها شاهد دوره ای هستیم که در آن مراکز سیاسی به سوی مصالحه و تفاهم جدید حرکت می کنند . ما از هر گونه مصالحه در سطح ملی و اسلامی استقبال می نماییم و از تمام توان خود برای تحقق وحدت اسلامی در داخل و خارج و ایجاد وفاق حقیقی که همگان از دایره حرفهای خیانت انگاری و دسته بندی و فرقه ای به سوی گفتمان ملی و اسلامی جامع و فراگیر و متحد کننده بیرون شوند، استفاده می نماییم.