حضرت محمد(ص) در همه ى گفتارها و رفتارهاى خود پيامبر خدا بود; اما گفته هاى ايشان متنوّع است; گاهى سخن ايشان در مقام تشريع و ترسيم مسير است; بنابراين ايشان اين خطوط را براى ما ترسيم مى كنند تا ما شريعت و راه راست را، بشناسيم. از اين مسئله به كتاب و سنت تعبير مى شود. و گاهى سخنان آن حضرت در مقام اجراست; يعنى آن چه درباره ى قضاوت و حكومت است; بنابراين وقتى پيامبر(ص) در مقام تشريع سخن مى گويد همان تشريع حق است و هرگاه در مقام اجرا فرمايشى دارد همان اجراى حق مى باشد; زيرا او در تشريع (قانونگزارى) و اجرا معصوم است.
نهايت اين كه ميان كار تشريعى و اجرايى در زندگى پيامبر(ص) اين تفاوت وجود دارد كه كار تشريعى برخاسته از يك مجموعه خطوط كلى اى ست كه زمان و مكان در آن تعيين كننده نيست; در حالى كه كار اجرايى (تطبيق) پيرو اوضاعى ست كه پيامبر(ص) در آن حكمى صادر مى كند و يا اعمال حاكميت مى كند; بنابراين زمانى كه دو نفر نزد پيامبر منازعه مى كنند و پيامبر حكمى را در اين زمينه صادر مى كند، اين مسائل در چارچوب هاى خاصى قرار دارند. آرى! البته اين امكان وجود دارد كه ما از اين موارد مبناى حكم پيامبر(ص) را به دست آوريم.
بدين ترتيب در شخصيت پيامبرى كه برگزيده ى خداوند است، نقش نبوّت ايشان، ] به عنوان فردى [كه حامل كتاب الهى ست و نبوت ايشان كه مسؤوليتى در زندگى او به شمار مى آيد تا در زندگى بشر نقطه ى اتصال عالم حس و غيب را باشد; با نقش حاكميت وى يكى مى شود; يعنى او رسالت را در عرصه ى اجرا به پيش مى برد و بدين گونه نظريه و اجرا با يكديگر هماهنگ مى گردند.
بنابراين پيامبر(ص) داراى شخصيت واحدى ست: ( و ما ينطق عن الهوى * إن هو الا وحىٌ يوحى )(نجم/3-4) «و از سر هوس سخن نمى گويد * اين سخن بجز آن چه وحى مى شود نيست.»; ولى پيامبر در كار نبوت وظايف گوناگونى را به عهده دارد كه در خط پيامبرى او قرار دارند; بنابراين آن گونه كه در برخى نظريه هاى موجود در بين مسلمانان ديده مى شود، نمى توان گفت پيامبر فقط در مقام تبليغ معصوم است و در امور ديگر زندگى از عصمت برخوردار نيست. ما اين نظر را نمى پذيريم و معتقديم پيامبر در همه ى شؤون فكرى، معنوى و حياتى معصوم است.