* محروميت از ارث معمولا به اين دو صورت است:

صورت اول: اين كه پدر، در زمان حيات و سلامتى اش، مالى را به تمليك قطعى يكى از فرزندان و يا انجمن خيريه و يا... درآورد. در اين صورت ارثى باقى نمانده است تا كسى از آن محروم شود. اگر بخشى از عمليات انتقال در زمان مرضِ منجر به مرگ او انجام شود دو نظر وجود دارد. نظر اول اين است كه او جز در مقدار ثلث اموالش حق تصرف - به شكل فروش يا بخشش - ندارد.

اما نظر ما اين است كه مريض در حالت بيمارى منجر به مرگ هم - همانند حالت صحت و سلامت - مى تواند در اموالش تصرف كند و تصرفش هم صحيح است و نيازمند رضايت ورثه نيست و محروم كردن ورثه در اين حالت شرعى است. زيرا براساس اصل شرعى «الناس مسلطون على اموالهم» (مردم بر اموال خود، حق تسلط دارند). بنابراين او نيز در زمان حياتش بر اموال خويش حق تسلط دارد و مى تواند هر گونه كه خواست در اموالش تصرف كند و به هر كس خواست ببخشد و هر كه را خواست محروم كند.

اما اگر فرض كنيم كه پدر وصيت كند تا پس از مرگش، اموال به جامانده از او را به يكى يا چند تن از خانواده اش بدهند و يكى را از ارث محروم كنند، اين وصيت فقط در 3/1 اموال معتبر است و در 3/2 باقى مانده اعتبار ندارد. زيرا وصيت در بيش از 3/1 اموال اعتبار ندارد، مگر اين كه ورثه رضايت دهند. اگر ورثه رضايت ندادند، بايد سهم هر كدام از ارث داده شود.